Aerofono edo haizezko soinu-tresnetan hotsa emateko aire gorputz bat bibrarazi behar da. Aerofono libreetan, bibratzen duen airea ez dago tutu edo gorputz itxi batean barruan, libre baizik. Gainontzeko aerofonoek aire-zutabea ontzi edo hodi batean barnean dute eta hori bibrarazteko sistema desberdinak dituzte; sistemaren arabera flautak (bisel edo ertz zorrotza dutenak), mihia (bakuna edo bikoitza) duten aerofonoak eta ezpain bibraziozkoak bereizten dira.

Erich von Hornbostel eta Curt Sachs musikologo alemaniarrek osaturiko sailkapenean 5 soinu-tresna taldeetatik laugarrena osatzen dute aerofonoek.

Aerofonoak euskal herri-musikan

Flautak

Bisela dutenak:

Esku batekoak:

• Txistua
• Xirula
• Silbotea

Bi eskukoak:

• Txilibitoa

Zeharkakoak:

• Flauta
• Pifanoa

Bestelakoak:

• Okarina
• Txulubita (abrikot hezurra)
• Txulubita (latazkoa)
• Txulubita (pistoiduna)
• Zikiratzaile txilibitua

Jostailuzkoak:

• Txulubita (zuloduna)
• Txulubita (zulo gabea)
• Txulubita (kanabera)

Mihi bakarrekoak

• Alboka
• Klarinetea
• Korneta
• Turuta (garizkoa)

Mihi bikoitzekoak

• Dultzaina
• Gaita nafarra (dultzaina)
• Sunprinua
• Tutubia
• Turuta (lastotxoa)
• Txanbela

Xirolarruak

• Mihi bakarrekoa (boha)
• Mihi bikoitzekoa (bota)

Mihi libredunak

• Aho-soinua
• Akordeoia
• Trikitixa
• Hegabera apeua

Ezpain bibraziozkoak

Naturalak:

• Adarra

Kromatikoak:

• Bonbardinoa
• Tronpeta
• Tronboia
• Tuba

Libreak

• Burruna, Furrunfarra
• Firringila
• Ziria